مدیر حوزه‌های علمیه کشور بر لزوم الگوگیری طلاب جوان از سخت کوشی مراجع عظام تقلید در حوزه‌های پژوهشی تأکید کرد.
آیت‌الله علیرضا اعرافی امروز در آیین اختتامیه پانزدهمین جشنواره علامه حلی و دومین جشنواره پژوهشی اساتید حوزه‌های علمیه که در سالن همایش‌های مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد گفت: هویت معنوی، اخلاقی و روحی حوزه از مهمترین مؤلفه‌های حوزویان است. قوام حوزه‌های علمیه به نگاه و منظر و رویکرد معنوی و اخلاقی و عرفانی به عالَم هستی و دلدادگی به خداوند متعال است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور افزود: اگر از این خصوصیت جدا شویم، دیگر هرچه داشته باشیم، حوزه و پایگاه شریعت و مشعل هدایت نخواهیم بود. آنگاه که حقیقت تهذیب و تزکیه و عنصر خودسازی و تعالی روحی در ما وجود نداشته باشد، دیگر حوزه نیستیم و ادامه‌دهندگان راه اولیای الهی نخواهیم بود.
آیت‌الله اعرافی اظهار کرد: بزرگان ما همیشه ما را به این قلمرو عرفانی و انقطاع الی الله که منجر به فداکاری در راه خدا می‌شود فراخوانده‌اند.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور بیان کرد: بازشناسی مستمر حقیقت دنیا برای دور شدن از رذیلت‌های دنیوی و بهره‌مندی از امتیازات عالم برای سیر الی الله از مهمترین مؤلفه‌های بیان شده در نهج‌البلاغه است.
وی ادامه داد: دنیا شدن دنیا برای ما یک حقیقت عینی و مطلق نیست بلکه به نوع تماس و ارتباط ما با مظاهر عالم بستگی دارد. وقتی اولیای الهی ما را از دنیا برحذر می‌دارند بدنبال تغییر رویکرد هستند تا بتوانیم از دنیا به خوبی استفاده کنیم.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور افزود: نگاه نهج‌البلاغه آن است که دنیا چراگاه انسان نیست، بلکه جایگاه تغییر و تحول در ذات انسان و بهره‌گیری برای یک حرکت بزرگ به سمت تعالی است. اگر نگاه ما به عالم نگاه کاروان‌سرایی و آمادگی برای سیر و سلوک باشد به مفهوم متعالی آخرت می‌رسیم، ولی اگر این جایگاه به چراگاه لذت‌رانی بی‌هدف مبدل شد، در دنیا توقف خواهیم کرد.
آیت‌الله اعرافی اظهارکرد: حوزه جایگاه خدمت به خلق خدا و رهایی انسان‌ها از شر اهریمن‌ها بوده است. عالمان دین و بزرگان ما در طول تاریخ، رسالت مردم‌داری و خدمت به جامعه، خدمت به نیازمند و تلاش برای رهایی جامعه از شر شیاطین را با خود همراه داشته‌اند. امام راحل در عصر ما این رسالت را درخشان ساختند ولی این امر مسبوق به سابقه در عصرهای گذشته است.
مدیر حوزه‌های علمیه بیان کرد: مطالعه کتاب «گنجینه خواف» که دربردارنده یادداشت‌های شهید مدرس در زمان تبعید است نگاه بسیار عمیقی در این حوزه به ما می‌دهد. کمتر کسی است که همچون شهید مدرس در بیانات امام راحل این چنین مورد ستایش و تحسین و احترام قرار گرفته شود.
وی افزود: عالمان الهی در مواجهه با موضوع فلسطین به منطق الهی و قرآنی نگاه می‌کنند. در این شرایط تاریخی منطقه شاهد تحرک کافی و وافی نیستیم. امروزه در یک پیچ تاریخی و شرایط حساسی قرار گرفته‌ایم که نیازمند هوشیاری و هوشمندی و اتخاذ تصمیمات بنیادی و برداشتن گام‌های بلند و ایستادگی در برابر شیاطینی است که می‌خواهند عالم اسلام را به زانو در بیاورند.
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: اینکه امروز برخی از دو کشوری در سرزمینی که سراسر آن غصب است سخن بگویند اصلا قابل‌قبول نیست. ما امروزه به جوشش و تحرک بیشتر نیازمندیم. مواضع شفاف و روشن آیت‌الله العظمی سیستانی و مراجع عظام تقلید قم، در این شرایط راهنمای ما است.
آیت‌الله اعرافی اظهارکرد: بدون تردید آگاهی و بصیرت و ایستادگی و مقاومت ما و ملت بزرگ ایران و محور مقاومت صحنه‌ها را تغییر خواهد داد. سی سال پیش که محور مقاومت این مسیر را آغاز کرد و گفتمان مقاومت در جهان منعکس شد نتایج بزرگی را به بار آورد که امروز آن را مشاهده می‌کنیم.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور بیان کرد: فراموش نکنیم که اسرائیل غاصب در همه نقاط آن دارای امنیت کامل بود و تئوری آنها ناامنی در فرای مرزهای جعلی اسرائیل و امنیت کامل در مرزهای جعلی آنها بود. نباید زد و خوردهای گذرای امروز را با تحلیل‌های اشتباه برای خود و دیگران ترسیم کنیم.
وی در ادامه با اشاره به برنامه‌های علمی پژوهشی حوزه، اظهار کرد: برنامه پنج‌ساله پژوهشی که امسال دوره آزمایشی خود را به اتمام می‌رساند؛ نقش جامعه علمی پژوهشی حوزه، علم‌سنجی از منظر حوزوی، ارزیابی محققان (جمع‌آوری ۸۰ هزار اثر در سامانه تخصصی)، رتبه‌بندی محققان از منظر حوزوی و درون‌حوزوی، ارزیابی مراکز علمی حوزوی از منظر پژوهش، طرح هدفمندی مزایا در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه و مرکز خدمات و دفاتر مراجع عظام و دفتر رهبر معظم انقلاب با چهار زاویه مهم که یکی از بخش‌های آن پژوهشگران هستند، از جمله طرح‌های حوزه در زمینه ارتقای سطح پژوهش در حوزه‌های علمیه است.
آیت‌الله اعرافی افزود: از دیگر طرح‌ها می‌توان به گفتمان علمی حوزه و سیر مطالعات اسلامی، دبیرخانه پژوهش‌های مورد نیاز نظام، طرح‌ها و مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت، رویکرد بهره‌گیری هوشمندانه از هوش مصنوعی در نظام تحقیقی و نظام‌های کارکردی حوزه، ارزش‌گذاری برای دروسی سوای فقه و اصول، مهارت‌های پژوهشی و بخش مهارت پژوهشی در درخت‌واره مهارت‌های پژوهشی، نظام شوراهای پژوهشی در مراکز، حمایت از نخبگان پژوهشی و کارگاه‌های حل مسأله، تربیت مربیان پژوهش، برنامه‌های پژوهش سطح یک و سطوح عالی درخت‌واره رشته‌ها به عنوان شاهراه توسعه مرزهای دانش، گروه‌های علمی با رویکرد پژوهشی، سامانه تقریرات و فقاهت، شورای مراکز پژوهشی، طرح جامع تبلیغ، نظام جامع اندیشه اسلامی، توسعه و ارتقا مرکز نشر حوزه، پایه‌ریزی و توسعه مرکز اسناد حوزه، ایجاد پژوهش‌سراها و کانون‌های پژوهش در حوزه، انتشار کتب پژوهشی، ارتقای جشنواره علامه حلی و شبکه‌سازی قوی‌تر و پایه‌ریزی بخش اساتید، برگزاری جشنواره پاسخ برتر و ایجاد دبیرخانه همایش‌ها و سده اشاره کرد.
مدیر حوزه‌های علمیه کشوز اظهار کرد: برگزاری و توسعه کرسی‌های آزاداندیشی و نظریه‌پردازی، نقد و تدوین اسناد و طرح‌های کشوری (در ۱۰ سند مهم و لوایح مهم کشور طرح‌هایی انجام شده است که در مجاری تصمیمات کشوری قرار گرفته است)، تکمیل طرح نیازسنجی پژوهشی، ارتقاطی مرکز شبهه‌شناسی و طرح‌های ویکی‌پاسخ و…، حمایت‌های تخصصی از مؤسسات و تشکل‌های آزاد، طرح فعال‌سازی اندیشکده‌های حوزوی و دوره پنج ساله دوره دوم درس خارج است که رویکرد آن باید پژوهشی باشد و همچنین احیای آثار از دیگر طرح‌های مهم پژوهشی حوزه‌های علمیه کشور است.
وی بیان کرد: حوزه نیازمند پژوهش‌های آزاد و بنیادین برای توسعه قلمروهای حوزوی است. حتما تحقیقات آزاد با فراغت بال و در قلمروهای بنیادین باید توسعه یابد. در کنار آن باید تحقیقات پشتیبان تحقیق ناظر به روش‌ها و فنون و تحقیقات کاربردی در حوزه میدانی، ضرورت دارد، زیرا حوزه امروز برای نقش‌آفرینی بیشتر به این تحقیقات نیازمند است.
آیت‌الله اعرافی گفت: شبکه‌سازی پژوهش و تقویت رویکرد پژوهشی در همه نظامات علمی و فرهنگی حوزه به همراه احیای سنت‌های پژوهشی حوزه از جمله بایسته‌های این حوزه است.
وی افزود: آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی چندی پیش در دیداری که با ایشان داشتیم در آستانه صد سالگی آنچنان با حرارت و جدیت به تکمیل پروژه‌های عظیم علمی و پژوهشی خویش اشاره می‌کردند که تحیر برانگیز بود. آیت‌الله العظمی سبحانی نیز پروژه‌های علمی سنگینی را آغاز کرده‌اند که این امر الگوی کاملی برای همه طلاب است.
آیت‌الله اعرافی اظهار کرد: پیام جشنواره علامه حلی(ره) حرکت به سمت کاروان‌های عظیم پژوهش ناظر به اجتهاد و نگاه عمیق و بر اساس سنت‌های پایدار حوزه و بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین فناوری‌های جدید است. امیدواریم که در این مسیر بتوانیم گام‌های جدی برداریم.
